Het Mussolinikanaal van Antonio Pennacchi

Vertaald door Mieke Geuzebroek en Pietha de Voogd

Uitgeverij de Bezige Bij

511 blz.

Een Italiaans familie-epos om u tegen te zeggen. De ik-figuur vertelt de geschiedenis van zijn familie. Samen met duizenden andere Noord-Italiaanse gezinnen werden de Peruzzi's in de jaren dertig door Mussolini naar de Agro Pontino geëmigreerd. De drooglegging van dit moerasgebied ten zuiden van Rome was een van de megalomane projecten van het fascistische regime. Voor de arme pachtboeren een enige kans om zelf een lapje grond te verwerven. Al is niet alles rozengeur en maneschijn: de grond is weerbarstig en de oorspronkelijke bewoners van de streek niet altijd even blij met de komst van deze 'vreemdelingen'. Daarbij komt nog dat het regime regelmatig soldaten nodig heeft, voor het grote Afrikaanse veroveringsavontuur, de Spaanse burgeroorlog en later de Tweede Wereldoorlog. Maar ze zijn loyaal en betalen de tol. 

Toch is Het Mussolinikanaal geen lofzang op een totalitair regime geworden. Het verhaal mag dan wel geschreven zijn vanuit het standpunt van personages die om allerlei redenen, en nog het minst van al ideologische, de kaart van het fascisme trekken, de hedendaagse verteller doorprikt hun soms mythisch getinte verhalen en trekt meer dan eens een relativerend knipoog naar onze tijd. Een roman die nog maar eens duidelijk maakt dat de historische werkelijkheid niet in zwart of wit te vatten is. Boeiend en verrassend.

★★★★★

Norwegian Wood van Haruki Murakami

Vertaald door Elbrich Fennema
Uitgeverij Atlas
320 blz.

I once had a girl, or should I say, she once had me...

Heel mooi liefdesverhaal dat zich  afspeelt op een Japanse universiteitscampus. Op de namen van de personages na klonk het verrassend westers, of zal ik zeggen universeel. De hoofdpersonages zijn studenten, op zoek naar  hun plek in het leven. Op die zoektocht komen ze de liefde en zichzelf tegen. En soms moeten er keuzes gemaakt worden. Dat loopt niet altijd goed af – Japan heeft een schrikbarend hoog zelfdodingscijfer - maar het beeld dat we van deze twintigers overhouden zal nog lang bijblijven. De bekende Beatles-song uit de titel klinkt vanaf nu nog wat indringender.

★★★★☆

Tonio van A.F.TH. van der Heijden

Uitgeverij  De Bezige Bij

632 blz.

Op Pinksterzondag 2010 komt Tonio, de enige zoon van A.F.Th. van der Heijden, om in een verkeersongeluk. Voor hem is deze roman geschreven. Zoals de schrijver het zelf noemt, een requiemroman.

Het genre heeft zo zijn eigen gevaren. Mensen die door een groot verdriet getroffen zijn, hebben dikwijls geen ander gespreksonderwerp meer.  Waarom moest dit gebeuren, hoe is dit allemaal gebeurd? Eindeloos worden deze vragen herhaald, en een buitenstaander heeft wel eens de neiging af te haken. De pijn van de ander is bovendien soms zo intens en intiem dat al snel ook een gevoel van gêne ontstaat.  Zal A.F.Th. van der Heijden deze klippen kunnen omzeilen?

Gedeeltelijk wel. Naast vader van een gestorven kind is  de man ook schrijver in hart en nieren, die heel bewust met beelden en taal omspringt. Maar de compositie is aan de losse kant. En 600 bladzijden is misschien van het goede te veel, ook voor de welwillende lezer. 

★★★☆☆

Ga niet weg van Margaret Mazzantini

Vertaald door Henrieke Herber

Uitgeverij  Wereldbibliotheek

271 blz.

Op de spoedafdeling wordt  een jong meisje binnengebracht na een verkeersongeluk. Haar vader, zelf ook chirurg, kan niet veel meer doen dan bang afwachten of zijn dochter de delicate ingreep zal overleven. En vanuit  het kleine wachtkamertje naast de operatiezaal vertelt hij zijn dochter over het duistere geheim dat zijn leven overschaduwt. Een verhaal dat leest als een biecht, een verhaal van schuld en verraad, maar ook een verhaal van een schamele poging om lief te hebben.  

★★★☆☆

In een vreemde kamer van Damon Galgut

Vertaald door Rob van der Veer

Uitgeverij Querido

256 blz.

Een jongeman trekt door eenzame Afrikaanse landschappen. Fysieke survivalcompetenties heeft hij zeker, maar als het erop aankomt duurzame relaties aan te gaan met zijn medemens schiet hij hopeloos tekort. Drie verhalen lang volg je de jonge man in zijn bijna dwangmatige zwerftochten over het continent.  Maar de liefde of de durf om zich aan de liefde over te geven vindt hij niet. Een redelijk pessimistisch boek dus, maar af en toe lees je pareltjes van zinnen over  de essentie van het reizen, het leven en de liefde. Toch wel een onverwachte ontdekking.

★★★☆☆