De ondraaglijke blankheid van het bestaan - Marianne Thamm

Met een voorwoord van Tom Lanoye
Vertaald door Ronnie Boley
Uitgegeven bij Nieuw Amsterdam
352 blz.

Nog maar net had ik Neurie als je de woorden niet kent* uit (van Bianca Marais), of alweer een ander boek met Zuid-Afrika als achtergrond kwam op mijn weg. Toen ik zag dat Tom Lanoye er het voorwoord voor geschreven heeft, wist ik al dat dit iets bijzonders zou worden.

Onderzoeksjournaliste Marianne Thamm groeide op in in Pretoria in de hoogtijdagen van het apartheidsregime. Midden hun overwegend Afrikaner buren was het gezin Thamm toch wel een buitenbeentje. Haar moeder was een ongeletterde Portugese communiste op de vlucht voor het regime  van Salazar en haar vader een Duitse nazi-krijgsgevangene.  Op aandringen van Tom Lanoye, die haar de vrouw van zijn leven noemt, schreef Marianne Thamm haar memoires neer. Daarbij gaat het evenzeer over haar eigen rebelse strijd thuis als over de groeiende onrust op straat en in de townships. Op haar werk ontpopt Thamm zich tot een kritische journaliste en actieve lesbo-militante en thuis probeert ze haar vader tot duidelijkheid te dwingen over zijn verleden. Georg Thamm voelt zich vanuit zijn oude nazi-verleden prima in zijn sas  in het Zuid-Afrika van  Hendrik Verwoerd en P.W. Botha.  Met de vrijlating van Mandela en later zijn verkiezing, raakt Zuid-Afrika in een stroomversnelling en de nieuwe vrijheden zullen ook het leven van Marianne en haar vader grondig veranderen. Daarom vind ik de originele titel Hitler, Verwoerd, Mandela and me. A memoir of sorts misschien wel minder poëtisch dan de Nederlandse vertaling, maar zeker zo interessant. Het gedachtegoed van deze figuren is bepalend geweest voor het leven van Marianne en haar ouders. 

Er zijn veel redenen om dit boek te lezen, maar het mooiste in dit boek vind ik de zoektocht naar liefde tussen Marianne en haar vader, een zeer moeizaam proces dat pas met de adoptie van twee zwarte dochtertjes een wending ten goede krijgt. 

Een absolute aanrader!

★★★★1/2

*https://www.goodreads.com/book/show/40094100-neurie-als-je-de-woorden-niet-kent