Lara en Anna Pasternak, de link naar Dokter Zjivago van Boris Pasternak is vlug gelegd. Ik kan mij niet meer goed herinneren of ik ooit het boek gelezen heb, maar enkele scènes uit de romantische verfilming met Omar Shariff en Julie Christie zijn voor altijd op mijn netvlies gebrand. In Lara schrijft Anna Pasternak het verhaal dat erachter zit, dat van Olga Ivinskaja, minnares en literaire muze van haar oudoom Boris Pasternak. De personages Joeri Zjivago en Lara zijn in grote mate gebaseerd op Boris en Olga. Het is een boeiend verhaal geworden, waarin de werkelijkheid heel wat minder romantisch blijkt dan de film. Hoewel Olga in de familie Pasternak persona non grata was, wint Anna Pasternak het vertrouwen van Irina, Olga's dochter. Ze krijgt zo inzage in vertrouwelijke documenten en dat zorgt voor een zeer authentiek relaas.
De petite histoire van de auteur en zijn minnares is op zich al lezenswaard. Die is ook heel nauw verweven met de Russische politieke geschiedenis. Boris Pasternak verliet zijn eerste vrouw en kinderen voor een tweede vrouw, Zinaida. Toen hij daarna Olga ontmoette, durfde hij niet meer scheiden en hield er hoogst ingewikkeld twee huishoudens op na. Vooral Olga heeft daarvoor het gelag moeten betalen. Het Sovjetregime was helemaal niet opgezet met de roman die Pasternak aan het schrijven was. In Dokter Zjivago laat Pasternak zich namelijk kritisch uit over de gevolgen van de revolutie. Pasternak genoot echter een zekere mate van bescherming vanwege Stalin en werd in tegenstelling tot andere collega's relatief ongemoeid gelaten. Maar zijn vriendin Olga werd wel naar een werkkamp in Siberië gestuurd. Pasternak had haar hiervoor kunnen behoeden door met haar te trouwen, maar dat heeft hij nooit gedaan. Na de dood van Stalin wordt het conflict tussen Pasternak en de Sovjetautoriteiten steeds scherper. Hij krijgt geen toestemming zijn werk te publiceren. Uiteindelijk zal de Italiaanse uitgever Feltrinelli zijn werk in 1957 in vertaling publiceren. Het wordt een internationale triomf maar tegelijk ook het einde van zijn binnenlandse carrière. In volle Koude Oorlog wordt Dokter Zjivago de speelbal van de twee grote machtsblokken, al helemaal zo als Pasternak voor zijn roman in 1958 de Nobelprijs wint. De Sovjetautoriteiten zijn woedend en zinnen op wraak. Aan Pasternak durven ze niet raken, maar na zijn dood in 1960 wordt Olga samen met haar dochter Irina weer naar Siberië gedeporteerd. Olga moet qua tragiek niet onderdoen voor haar fictieve tegenpool Lara.
Ik ben eigenlijk een rasechte fictielezer, maar dit levensverhaal heeft mij bijzonder geboeid. En misschien lees ik binnenkort nog wel eens de nieuwe vertaling van Dokter Zjivago. Hoewel, 't blijft natuurlijk een dikke turf ...
★★★1/2
De petite histoire van de auteur en zijn minnares is op zich al lezenswaard. Die is ook heel nauw verweven met de Russische politieke geschiedenis. Boris Pasternak verliet zijn eerste vrouw en kinderen voor een tweede vrouw, Zinaida. Toen hij daarna Olga ontmoette, durfde hij niet meer scheiden en hield er hoogst ingewikkeld twee huishoudens op na. Vooral Olga heeft daarvoor het gelag moeten betalen. Het Sovjetregime was helemaal niet opgezet met de roman die Pasternak aan het schrijven was. In Dokter Zjivago laat Pasternak zich namelijk kritisch uit over de gevolgen van de revolutie. Pasternak genoot echter een zekere mate van bescherming vanwege Stalin en werd in tegenstelling tot andere collega's relatief ongemoeid gelaten. Maar zijn vriendin Olga werd wel naar een werkkamp in Siberië gestuurd. Pasternak had haar hiervoor kunnen behoeden door met haar te trouwen, maar dat heeft hij nooit gedaan. Na de dood van Stalin wordt het conflict tussen Pasternak en de Sovjetautoriteiten steeds scherper. Hij krijgt geen toestemming zijn werk te publiceren. Uiteindelijk zal de Italiaanse uitgever Feltrinelli zijn werk in 1957 in vertaling publiceren. Het wordt een internationale triomf maar tegelijk ook het einde van zijn binnenlandse carrière. In volle Koude Oorlog wordt Dokter Zjivago de speelbal van de twee grote machtsblokken, al helemaal zo als Pasternak voor zijn roman in 1958 de Nobelprijs wint. De Sovjetautoriteiten zijn woedend en zinnen op wraak. Aan Pasternak durven ze niet raken, maar na zijn dood in 1960 wordt Olga samen met haar dochter Irina weer naar Siberië gedeporteerd. Olga moet qua tragiek niet onderdoen voor haar fictieve tegenpool Lara.
Ik ben eigenlijk een rasechte fictielezer, maar dit levensverhaal heeft mij bijzonder geboeid. En misschien lees ik binnenkort nog wel eens de nieuwe vertaling van Dokter Zjivago. Hoewel, 't blijft natuurlijk een dikke turf ...
★★★1/2
Geen opmerkingen:
Een reactie posten