Meester Mitraillette - Jan Vantoortelboom

Uitgegeven bij Atlas Contact
304 blz.

Net als De verzonken jongen heeft ook Meester Mitraillette mij weten te bekoren. En mij niet alleen blijkbaar, want voor DWDD* was het de roman van de maand. 

Het verhaal speelt zich af aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog. Het begint al meteen met de executie van een jonge deserteur.    

"Of moet ik mijn ogen sluiten als de geweren worden geschouderd en de donkere lopen op mij gericht worden? Naar binnen kijken? Naar mijn kleine broer, die op zijn knieën door de tuin kruipt; naar mijn ouders, die samen in de kleine keuken in het zonlicht staan. Of naar mijn klas van het zesde leerjaar van weleer? Marcus voorop. Ze zouden mij zekerlijk komen helpen. Met hun houten sabels en bogen. Met hun handen, die ongetwijfeld nog groter en ruwer zijn geworden, maken ze de touwen rond mijn polsen los, snijden ze de strengen door met het zakmes dat ze niet bij zich mogen hebben. Laat ik maar niet denken aan de twee grote liefdes van mijn leven."

In dit fragmentje zit al de kern van David's leven. Zijn onbekommerde jeugd in de bossen rond zijn ouderlijke huis. Tot dat ene gebeurt. En daarop de 'verbanning' naar Elverdinge, waar hij meester van het zesde leerjaar wordt. Met Marcus in zijn klas, enig lichtpuntje in een verder zeer eenzaam bestaan in dat godvergeten dorp aan de buitenkant van alles. Op zijn wandelingen met Marcus vindt David rust en troost.  Het lijken wel spiegelingen van die voorgoed verloren dagen met zijn broertje Rattekop. Het leven is niet mals geweest voor David en je voelt ook hier, in zijn nieuwe omgeving,  donderwolken opsteken.  
In de afwikkeling naar het dramatische einde zijn er wat raakpunten met zijn eersteling De verzonken jongen.  Dat is misschien een klein minpuntje, maar het heeft mijn leesplezier niet in de weg gestaan. Ik vond het een zeer beklijvende leeservaring.  

★★★★

*DWDD is een talkshow op de Nederlandse televisie. 

Butcher's Crossing - John Williams

Met Stoner heeft de literaire wereld John Williams herontdekt. Heel snel zag je ook ander werk van Williams met stapels in de boekhandel liggen. Augustus kon mij maar matig bekoren, maar bij Butcher's Crossing was het weer raak. 

Butcher's Crossing speelt zich af in the Wild West, ergens na 1870. Een jonge man met een diploma van Harvard op zak neemt een soort van sabbatical en gaat op zoek naar ..., naar wat eigenlijk? Vrijheid? Avontuur? Zichzelf? Hij sluit  aan bij een grote bizonjacht onder leiding van Miller, een ervaren bizonjager die weet heeft van een van de laatste grote bizonkuddes  ergens in Colorado, in een vallei in een uitloper van de Rocky Mountains. Met hem trekken ook Schneider mee, de vilder (woordgrapje van Williams zeker?) en de eenarmige en doorzopen Charley, die meegaat als kampkok. Butcher's Crossing is het dorp van waaruit ze vertrekken. 

Ik kon mij, toen ik aan deze roman begon, eerst niet goed voorstellen dat ik geïnteresseerd zou blijven in het avontuur van deze vier mannen. Het staat qua leefwereld mijlenver van het academische wereldje van Stoner. Maar het is geschreven met dezelfde intensiteit. En zo zuigt Williams in je het leven van zijn personages. En tot je eigen grote verbazing lees je honderden pagina's over honderden mijl in het zadel, over zadelpijn en sneeuwblindheid, over duizenden - neen, geen overdrijving - bizons die gedood worden en gevild. 

Butcher's Crossing is slow reading van de bovenste plank. Niet dat er niets gebeurt, vergeleken bij Stoner is het bijna een action-roman! Maar de plot is niet het belangrijkste.  Mij boeiden vooral de interactie  tussen de tegengestelde karakters en de onuitgesproken impact die dat alles heeft op de jongeman, die echt wel een 'rite de passage' meemaakt om u tegen te zeggen. Het beeld van de onervaren Will tijdens zijn eerste dagen in het zadel onder de brandende zon van de prairie is op mijn netvlies gebrand. Ik voel nog de insecten zoemen en ruik de zweetlucht. En in die lichamelijkheid, Butcher's Crossing is echt met heel veel oog voor de zintuigen geschreven, kijk je binnen in de gedachten van de jonge man, ook al wordt er niet zo veel expliciet gezegd of gedacht, een contradictie die alleen John Williams voor mekaar krijgt. Ik ben fan, zeker?

★★★★1/2

Magdalena - Maarten 't Hart

Uitgegeven bij Arbeiderspers
250 blz.

Maarten 't Hart. Wat is dat lang geleden. In de jaren '70 verslond ik elk boek dat van hem uitkwam. De aansprekers, Een vlucht regenwulpen, ik hield van het universum van 't Hart, de  gesloten godsdienstige wereld waarin hij opgroeide, zijn fascinatie voor de natuur, zijn poëtische en soms ook grappige manier van schrijven. 

En nu is er Magdalena, het boek waarin zijn moeder centraal staat, het boek dat hij niet kon/mocht schrijven tijdens haar leven. 

In het begin is er vooral veel herkenning. Alleen schrijft hij, nu zijn moeder er niet meer is, nog explicieter over de eigenaardigheden van het streng-godsdienstige milieu van zijn jeugd. Heel veel anekdotes, op zich best lachwekkend, en een mooi beeld van hoe je iemand kunt liefhebben ondanks al haar hebbelijkheden.  

Naarmate het boek naar zijn einde gaat, groeit mijn ergernis.  De schrijfstijl  is ronduit chaotisch en de drammerige manier waarop de zoon de wanen van zijn moeder probeert te weerleggen, vragen net iets te veel van mijn leesgeduld. Jammer, maar ook schrijvers kunnen net die ene Ronde te veel rijden. 

★★☆☆☆