Pagina's

zondag 25 mei 2014

Een vrouw op 1000° - Hallgrimur Helgason

 
Vertaald door Marcel Otten
Uitgegeven bij De Arbeiderspers
541 blz.

Wat een heerlijk boek! 
Het boek vertelt de avontuurlijke en hoogst ongewone levensloop van Here, een tachtigjarige vrouw met kanker, die van op haar ziekbed in een duffe garage haar eigen crematie organiseert. Haar laptop en een oude granaat uit de wereldoorlog zijn haar dierbaarste bezittingen. Terwijl ze wacht tot de oven de nodige 1000° bereikt heeft, kijkt ze terug op haar bewogen leven in een woelig tijdperk. Here's leven komt in een stroomversnelling terecht als de Tweede wereldoorlog uitbreekt. Haar vader moet zowat de enige man in IJsland zijn die zich als nazi-soldaat aanmeldt en dat geeft de nodige complicaties. Here zelf raakt haar ouders kwijt in Hamburg en zal de hele oorlog  alleen moeten   trachten te overleven. Het noodlot brengt haar overal, van in Duitsland tot in Rusland en Polen, en later ook Parijs en Argentinië. In dat opzicht lijkt het een beetje op De honderdjarige man die uit het raam klom en verdween, omdat het ook de avonturen van een individu verweeft in de grote Europese geschiedenis. Ze doet dat met verve en panache, en vooral met veel cynisme en zelfspot. Het verhaal schiet alle kanten uit, zowel geografisch als in de tijd en de hele tijd voel je dat ze het belangrijkste voor zich uitschuift. Here mag dan al een grote mond opzetten tegen om het even wie, maar haar grootste verlies kan ze nauwelijks onder ogen zien. En ook al heb je als lezer dat einde al van ver voelen aankomen, het blijft toch een indrukwekkend verhaal. 

Ik heb van dit boek genoten, in het begin omwille van het sterke verhaal, en van de humor, vooral van het scherpe kantje ervan. Naarmate je verder in het boek vordert, krijgt het ook meer diepgang. Achter de buitenissige Here zit een gekwetste vrouw wiens verhaal je op vele manieren kunt lezen. Het  is  geschreven in een zeer barokke stijl, die ik nog het beste kan vergelijken met de stijl van Tom Lanoye in Sprakeloos.  Ik kan me dus goed indenken dat sommigen daarop afknappen. 
Een vrouw op 1000° is fictie met een hoog waarheidsgehalte, waarin waarheid niet moet verward worden met facts. Dat het verhaal geïnspireerd is door de biografie van de kleindochter van de eerste IJslandse president is voor mij dan ook bijzaak. Here's verhaal is universeel als je door de verpakking kijkt. 
Boeiende kennismaking ook met facetten van de cultuur en de geschiedenis van IJsland, dat uiterste stukje Europa dat we nauwelijks kennen.
Wie houdt van een sterk verhaal en een zwak heeft voor personages met een hoek af zal in dit boek zeker zijn gading vinden.

★★1/2

donderdag 1 mei 2014

De avonturen van het geniale bommenmeisje - Jonas Jonasson

Vertaald door Corry van Bree
Uitgegeven bij Signatuur
349 blz.

Zuid-Afrika. Dankzij haar rekentalenten en een verkeersongeluk slaagt Nombeko erin haar 'carrière' als latrinemeisje in te ruilen voor een job als schoonmaakster in een nucleair laboratorium. 
In Zweden krijgt een man met een obsessieve haat tegen het koningshuis een tweeling. Hij noemt hen Holger en Holger.  Voor de burgerlijke stand is er maar één Holger. 
Via ondermeer een alcoholverslaafde ingenieur, een kist antilopenvlees, een Chinese tolk en een boventallige bom weeft Jonasson hun levens dooreen. Het resultaat is een moderne schelmenroman die de lezer van het ene avontuur naar het andere stuurt.  De Zweedse koning en de presidenten van Zuid-Afrika en China en hun ministers zijn hun medespelers. Het doet allemaal heel erg denken aan de vorige roman van Jonasson, De honderdjarige man die uit het raam klom en verdween.   
De auteur moet gedacht hebben dat hij dat succes nog eens kon overdoen. Weer een hoofdpersonage dat zich uit het niets opwerkt tot (bommen)expert en zo met de groten der aarde onderhandelt na een reeks van Baron von Münchhausen-achtige avonturen. Maar ik vond er niets meer aan. Kritische lezers zijn dus gewaarschuwd: het origineel is beter dan de doorslag!

★★☆☆☆