Pagina's

vrijdag 27 september 2013

Het Romanov mysterie - Glenn Meade


Vertaald door Roelof Posthuma

Uitgegeven bij Kok

464 blz.


Het Romanov mysterie van Glenn Meade is één grote flashback naar de periode van de Russische revolutie.  Een van de bloedige ontsporingen van deze revolutie was de massamoord op  de  tsaar en zijn hele gezin. Glenn Meade maakt er een fictief verhaal van, over hoe de jongste dochter Anastasia misschien de dodendans  ontsprongen is. Verhalen over een internationaal gesteunde reddingsoperatie doen de ronde. Rond dat mysterie is deze roman gebouwd. 
De hele roman door had ik het  beeld van de Russische tsarenfamilie voor mij: tsaar Nicholas en zijn vrouw, hun 4 mooie dochters en de ziekelijke Aleksei, in een van de vele statige poses in betere tijden. Dergelijke foto’s zijn zo bekend geraakt dat je ze moeiteloos oproept bij de lectuur van deze roman. Het beeld van de zorgzame familievader lijkt niet te rijmen met zijn reputatie als wrede heerser. De auteur speelt dat dubbele voortdurend uit in zijn verhaal.  Hoe  gruwelijk de daden van de rode revolutionairen ook zijn, je kan hun woede tot op zekere hoogte begrijpen, als je weet wat ze te verduren hadden onder het tsaristische bewind. Tegelijkertijd  wordt de tsaar niet de absolute slechterik, omdat dat beeld wordt bijgesteld door het perspectief van  bijvoorbeeld zijn jongste dochter.  Geen enkel partij had in deze woelige tijden trouwens het monopolie op wreedheden.
Toch is Het Romanov mysterie op de eerste plaats een (historische) avonturenroman.  Spanning is de belangrijkste troef van deze roman. Dat in combinatie  met de achtergrond van het bloedige conflict tussen Rood en Wit na de Oktoberrevolutie van 1917 in Rusland kon mij wel boeien. Ik denk dat hier ook materiaal voor een film inzit.
Echte psychologische diepgang moet je echter niet verwachten. Van de meeste personages zijn de politieke gedragingen vrij goed gemotiveerd, maar hun romantische demarches nogal voorspelbaar. Ook de link tussen heden en verleden vond ik minder geslaagd. Het ik-personage uit het heden kan niet op tegen de kleurrijke personages uit het verleden.
Slotsom: goeie lectuur voor wie houdt van een spannende roman in een historisch decor. Maar voor het betere werk grijp je beter naar The House of Special Purpose van John Boyne, vertaald in het Nederlands als Het winterpaleis. (zie eerdere bespreking van 17 september 2010)
★★★☆☆

zondag 22 september 2013

De thuiskomst – Anna Enquist


Dwarsligger®
627 blz.










Voor dit boek heeft Anna Enquist zich gebaseerd op het leven van James Cook, Britse ontdekkingsreiziger en cartograaf uit de 18de eeuw. Maar hoewel de maritieme avonturen van Cook de roman uiteraard kleuren, is De thuiskomst toch vooral interessant omdat hij geschreven is vanuit het standpunt van Elizabeth, Cook’s vrouw. Met heel veel empathie laat Enquist ons meekijken in het leven van Elizabeth, die een groot deel van haar leven alleen doorbrengt terwijl haar man op zeereis is, dikwijls voor jaren aan een stuk. Ondertussen worden kinderen geboren en begraven. De thuiskomst is zowel een historische als een psychologische roman. Vooral dat laatste aspect heeft mij overtuigd.
★★★1/2

vrijdag 20 september 2013

Wolf Hall & Het boek Henry – Hilary Mantel


Vertaald door Ineke Willems
Uitgegeven bij Signatuur
672 blz.


De Tudors hebben al veel theater- en filmmakers geïnspireerd. Toch is de centrale held van deze historische roman niet echt Henry VIII, maar wel zijn naaste medewerker Thomas Cromwell. In Wolf Hall zie je van dichtbij hoe Henry zijn eerste vrouw opzij zet om te kunnen trouwen met Anne Boleyn. Hij moet en zal een mannelijke troonopvolger krijgen. Als dat ook met Anne niet lijkt te lukken, voel je op het eind van de roman de wolken samenpakken boven de Boleyns. Daarmee verklap ik nauwelijks iets, want iedereen die een beetje zijn geschiedenis kent, weet wel hoe het met  ‘la Ana’ afloopt.
Mantel laat ons de hele geschiedenis zien door de ogen van Cromwell, de architect van Henry’s plannen.  Hij moet Henry’s wensen en ambities betonneren in wetten en decreten, hij stuurt ook de hervorming van de Kerk en sluist de kerkelijke inkomsten door naar Henry en de staat.  Zijn zakelijke beslissingen laten geen ruimte voor veel scrupules. Geen wonder dat de man vijanden heeft. Toch is het beeld dat we van hem krijgen wonderlijk menselijk gebleven. Naast de intriges en manipulaties aan het hof heeft de man ook een privé-leven, dat het andere - minder koninklijke - Engeland oproept. En dat maakt van Wolf Hall een boeiende historische roman die veel inzicht biedt in deze turbulente tijden, waar mannen als Calvijn en Luther steeds meer aanhang krijgen.
Zeggen dat deze roman zeer vlot leestis wat te veel gezegd. Het feit dat Hilary Mantel consequent naar Cromwell verwijst als ‘hij’ maakt het soms verwarrend. De lijst van de personages is bovendien pagina's lang. Maar in elk geval slaagt ze erin om goed te verbergen hoeveel achtergrondresearch aan dit werk moet voorafgegaan zijn. De lezer wordt daar niet nodeloos mee geconfronteerd. Het verhaal blijft overeind, en dat heeft alles te maken met de aandacht voor de psychologie van de personages. Voor wie geïnteresseerd is in het Tudor-tijdperk is dit echt een aanrader.
★★★1/2


Het boek Henry Hilary Mantel       
Vertaald door Ineke Willems
Uitgegeven bij Signatuur

384 blz.

Het boek Henry (Bring up the Bodies) is het tweede deel van de trilogie van Hilary Mantel over de rol van Thomas Cromwell aan het Tudor-hof.
Het beschrijft de val van Anne Boleyn, die  er maar niet in slaagt Henry de  felbegeerde mannelijke troonopvolger te geven. Hoewel Boleyn zelf geen beginnelinge was in het intrigeren en konkelfoezen, moet ze toch de duimen leggen voor de geruchtenstroom die haar uiteindelijk op het schavot brengt. Ook nu is Thomas Cromwell de architect van Henry’s plannen. Hoe meer hij zich in de gunst van de koning werkt, hoe kwetsbaarder zijn positie wordt. Daar is hij zich goed van bewust. In die sfeer eindigt deel 2.
Ik vond dit deel beter geslaagd dan het eerste. Misschien omdat je in dit tweede deel al vertrouwd bent met de meeste personages.  De auteur heeft nu de handen vrij om het karakter van Thomas Cromwell goed uit te werken.  Hij lijkt zo zeker van zichzelf. Koel gaat hij stap voor stap op zijn doel af,  ook over lijken als dat moet. En toch zie je soms de barstjes in zijn pantser, de twijfel die hem soms bekruipt, de kwetsbaarheid van een man die alom gevreesd is en maar weinig echte vrienden heeft.  De ondergang van Anne Boleyn wordt hier op een geloofwaardige manier verbeeld. Verbeeld, want van het eigenlijke proces tegen Henry's tweede vrouw zijn geen transcripties bewaard. 
Dit is geen makkelijke lectuur, maar wel zo boeiend dat ik al uitkijk naar deel 3.
★★★★☆