Pagina's

zaterdag 29 december 2012

Een privékwestie - Beppe Fenoglio


Vertaald door Mieke Geuzebroek en Pietha de Voogd 
Uitgegeven bij De Bezige Bij
190 blz.

In Italië is dit een klassieker, eentje die op de leeslijstjes van elke middelbare scholier voorkomt.
En je kan meteen zien waarom. Het verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van de partizanenstrijd. En die was in italië echt wel heftig. Italië begon de oorlog als bondgenoot van Hitler, maar in september 1943  capituleerden ze voor de geallieerden en werd Mussolini aan de dijk gezet. Na de euforie van het eerste moment werd de oorlogsrealiteit wel heel grimmig: Duitsland repliceerde met een brutale bezetting van het noorden, Mussolini en zijn zwarthemden kregen het weer voor het zeggen en namen wraak voor de vernedering van 1943. De partizanen, zelf hopeloos verdeeld, voerden een zeer actief verzet.
Middenin die chaotische oorlogssituatie maakt de jonge partizaan Milton tijd voor een privékwestie. Als hij verneemt dat het meisje waar hij al die tijd verliefd op is, misschien iets heeft met zijn beste vriend Giorgio, wordt dat voor hem een kwestie van levensbelang, belangrijker dan de oorlog. Hij verlaat zijn compagnie om uit de mond van Giorgio de waarheid te horen en trekt door de bergen in moeilijke omstandigheden. De vijand is overal, de fascistische milities, de Duitse patrouilles, het barre weer, de modder, de mist.
Het is bijzonder knap verteld, en de verwevenheid van persoonlijke motieven en een groter context  verklaren het succes van deze korte roman.
★★★☆☆

vrijdag 28 december 2012

2012: het uitgepuurde leeslijstje


Tijd voor een terugblik. Dat hoort zo bij dit seizoen. Net als vorig jaar las ik gemiddeld een boek per week. Die kwamen niet allemaal in mijn blog terecht, soms omdat ze niet de moeite waard waren of omdat ze in ons taalgebied (nog) niet te krijgen zijn.
Zowat een op vier haalde 4 of 5 sterren. Die sterren, daar zit ik soms mee in mijn maag. Het is best moeilijk om een evenwicht te vinden tussen (zeer subjectief) leesplezier en de (iets objectievere) literaire kwaliteit van een boek. En altijd die twijfel of je wel sterren moet geven …
In elk geval, hier komen ze, de sterren van 2012:


★★★★★

Zo ook op aarde – Davide Enia


★★★★

Vrede op Ithaca – Sándor Márai
Post voor mevrouw Bromley – Stefan Brijs
De tijgervrouw – Tea Obreht
Duizend heuvels – Koen Peeters
Dat weet je niet – Jens Christian Grøndahl
’s Nachts komen de vossen – Cees Nooteboom

Villa Triste – Lucrezia Grindle
Het familieportret – Jenna Blum
Hotel op de hoek van bitter en zoet – Jamie Ford
You, fascinating you – Germaine Shames

De eerste zes hebben echt wel hun sterren verdiend door de literaire kwaliteiten, bij de laatste vier heeft het leesplezier duidelijk de doorslag gegeven.

Je kan alle besprekingen makkelijk terugvinden via de zoekfunctie van mijn blog.
Nog veel leesplezier en reacties zijn altijd welkom. 

donderdag 27 december 2012

Afscheid voor beginners - Anne Tyler



Vertaald door Aleid van Eekelen-Benders
Uitgegeven bij De Bezige Bij/Cargo


Afscheid voor beginners is Tyler's elfde roman. Bij nader toezien blijk ik mij  slechts twee van haar vorige romans te herinneren, De toevallige toerist en Ademlessen. En hoewel al heel veel is ondergesneeuwd in mijn leesgeheugen, weet ik toch meteen weer waarom ik altijd wel te vinden was voor een Tyler: de plot onthou je wellicht niet, maar wel de sfeer.   

In Afscheid voor beginners fileert ze met zachte hand, maar daarom niet minder scherp, een voorbije relatie. Aaron kijkt terug op zijn huwelijk met Dorothy, die door een ongeval om het leven is gekomen. Dat tragische ongeluk is dan ook het enige echt spectaculaire in deze roman. Tyler beschrijft vooral de kleine dingen uit het leven van elke dag. En in dat kleine is Tyler groot. 
Toch heeft haar jongste roman me niet echt van mijn sokken geblazen. Voor wie nog nooit een roman van Tyler gelezen heeft, ga naar haar oudere werk. En voor de liefhebbers, het blijft herkenbaar Tyler.
★★☆☆☆

dinsdag 18 december 2012

The road from home - David Kherdian



David Kherdian schrijft over de Armeense genocide van 1915. Hij vertelt zijn verhaal door de ogen van een kind, namelijk zijn moeder, zelf een overlevende van de volkerenmoord. Door voor dat standpunt te kiezen, suggereert hij de gruwel eerder dan hem in detail te beschrijven. En dat werkt zeer goed.

★★★✰✰ 

donderdag 13 december 2012

Heren van de thee – Hella Haasse


Uitgegeven bij Querido
322 blz.

‘Ik sta bij de graven van Rudolf en Jenny Kerkhoven, wier leven ik heb trachten te reconstrueren in mijn roman Heren van de thee.  [...] Hier liggen zij: de man die in het bergland van de Preanger de plek vond waar hij wilde leven en sterven, en er Gambung - zijn “ruimte” - pachtte, ontgon en tot bloei bracht; de vrouw die naast hem leefde en stierf, maar zíjn ruimte ervoer als beperking van háár drang tot zelfontplooiing.’

Deze woorden van Hella Haasse (Uit Een handvol achtergrond) zeggen precies waar het in Heren van de thee over gaat.
Het is geen makkelijke lectuur. De lezer krijgt heel wat te verwerken over de theecultuur, de pluk, de handel, de moeiliikheden van de onderneming. In die zin staat deze historische roman, gebaseerd op authentieke brieven en documenten,  dicht bij een documentaire. Tegelijkertijd is die veelheid aan informatie ook zijn rijkdom. Iedereen vindt in dit boek wel iets dat hem boeit: de familiegeschiedenis, de tijdsgeest, de koloniale verhoudingen, de man-vrouwrelatie, opvoedingsproblematiek, … Vooral de brieven werken blikverruimend en laten de lezer achter met het besef dat niets eenduidig is. Er zijn zoveel standpunten. Boeiende roman die wel een zekere leesinspanning vraagt.
★★★☆☆

woensdag 28 november 2012

Familieportret - Jenna Blum


Vertaald door Kristofer Schipper
Uitgegeven bij Boekerij
461 blz.


Enkele dagen geleden werd in Mechelen het nieuwe Holocaustmuseum aan de Dossinkazerne geopend. Om de herinnering levendig te houden, maar ook, dat hoorde je in  allerlei interviews terugkomen, omdat het het belangrijk is om inzicht te krijgen in  de mechanismen  die uitsluiting en genocide mogelijk maken.

Hoe belangrijk het is om in het reine te komen met ons verleden is ook het hoofdthema van Het familieportret van Jenna Blum.  Het verhaal speelt zich af in Amerika, waar Trudy na de begrafenis van haar stiefvader Jack  helemaal geobsedeerd is door de vraag wie haar echte vader was. Waarom wil Anna, haar (Duitse) moeder,  die vraag niet beantwoorden? De vraag wordt des te prangender als ze ook nog eens een oude foto vindt, waarop zijzelf als kleuter staat samen met haar moeder en een man in SS-uniform. Het verleden moet je niet oprakelen, vindt Anna. Maar voor Trudy wordt de zoektocht naar de waarheid een kwestie van overleven. Dit is een heel boeiend gegeven, dat door Jenna Blum zeer geloofwaardig gebracht wordt. Een boeiende roman die  stof tot nadenken en discussie levert.  
★★★★☆